Historia w pigułce W czasie II wojny światowej, gdy Polska była pod okupacją niemiecką, w Warszawie utworzono tzw. getto – ogrodzoną część miasta, do której Niemcy zmusili do przeprowadzki wszystkich Żydów z Warszawy i okolic. Warunki życia w getcie były niezwykle trudne: brakowało jedzenia i leków, a ludzie żyli w przeludnieniu i skrajnym ubóstwie. Z czasem Niemcy zaczęli wywozić mieszkańców getta do obozów zagłady, głównie do Treblinki, gdzie byli mordowani. W 1942 roku rozpoczęła się wielka akcja likwidacyjna – w ciągu kilku miesięcy Niemcy wywieźli i zamordowali około 300 tysięcy osób. Ci, którzy pozostali, zrozumieli, że deportacja oznacza śmierć, i zaczęli się organizować. W styczniu 1943 roku doszło do pierwszych zbrojnych starć. Kilka miesięcy później, 19 kwietnia 1943 roku, wybuchło Powstanie w getcie warszawskim. Był to akt desperacji i odwagi – kilkuset słabo uzbrojonych bojowników żydowskich (głównie z Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego) stanęło do walki z dobrze uzbrojonymi niemieckimi żołnierzami. Powstanie trwało prawie miesiąc. Mimo ogromnej przewagi wroga, bojownicy stawiali opór. Niemcy systematycznie niszczyli getto, podpalając dom po domu. 16 maja wysadzili Wielką Synagogę na ul. Tłomackie, co symbolicznie zakończyło powstanie. Większość powstańców zginęła – część w walce, część popełniła samobójstwo, by nie wpaść w ręce wroga. Choć powstanie nie miało szans na zwycięstwo militarne, miało ogromne znaczenie symboliczne – pokazało, że Żydzi nie szli na śmierć biernie. Walczyli o godność, prawo do życia i pamięć. Miejsca symboliczne Pomnik Bohaterów Getta Znajduje się na warszawskim Muranowie, w miejscu, gdzie toczyły się walki. Odsłonięto go w 1948 roku, a w jego pobliżu stoi dziś też Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Ulica Miła Dziś upamiętniona jako miejsce, gdzie znajdował się wspomniany bunkier przy Miłej 18, jest symbolicznym grobem bojowników. Stoi tam kopiec z tablicą pamiątkową. Umschlagplatz Zlokalizowany jest przy ul. Stawki. Jest to miejsce, z którego w latach 1942–1943 Niemcy deportowali Żydów z warszawskiego getta do obozu zagłady w Treblince. Obecnie znajduje się tam pomnik w formie białego muru z wyrytymi imionami ofiar. Ulica Próżna Jedyna ulica w Warszawie, na której zachowała się oryginalna zabudowa z czasów getta. Choć nie była bezpośrednio związana z walkami powstańczymi, stanowi ważne świadectwo historii i architektury tamtego okresu. W latach 2008-2014 na oknach i elewacjach znajdujących się na tej ulicy zawieszono fotografie polskich Żydów. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN (ul. Anielewicza 6). Znajduje się na warszawskim Muranowie, w miejscu, gdzie toczyły się walki. Powstało, by opowiedzieć 1000 lat historii Żydów w Polsce – od średniowiecza po współczesność. Żoliborz w okresie Powstania w getcie warszawskim. Sam nie znajdował się w obrębie warszawskiego getta, jednak w czasie okupacji niemieckiej odegrał istotną rolę w działaniach konspiracyjnych, w tym w pomocy Żydom ukrywającym się przed prześladowaniami. Na Dolnym Żoliborzu, w jednym z mieszkań, żona pułkownika ukrywała Żyda. Niestety, podczas obławy niemieckiej kryjówka została odkryta. To świadectwo odwagi i solidarności mieszkańców dzielnicy wobec prześladowanych. Dlaczego symbolem tego wydarzenia są żonkile? Żonkile stały się symbolem pamięci o Powstaniu w Getcie Warszawskim, głównie dzięki Markowi Edelmanowi – jednemu z nielicznych dowódców powstania, który przeżył wojnę. Co roku 19 kwietnia… Edelman składał bukiet żółtych żonkili pod Pomnikiem Bohaterów Getta. Robił to skromnie i w ciszy – nie dla sławy, ale z potrzeby serca. Żonkile symbolizują pamięć o tych, którzy zginęli. Z czasem ten gest został podchwycony – dziś żółty żonkil to symbol pamięci, nadziei, solidarności i szacunku.
